Berlin-Bağdat Demiryolu Belgeseli

[Sn. Savaş Karakaş, Mr. Christian Schidlowski, Ms. Barbara Rybol ve Çekim Ekibim ile İzmit, Derince, Hereke ve Gebze-Eskihisar’da Belgesel Çekim Öyküsü]

Savaş Karakaş ve Tanışmamız

Savaş Karakaş Kimdir ve Neler Yapmaktadır

Ben ve Ekibim

İzmit Çekimleri ve Kapanönü’ndeki Köfteci Memduh

Derince Çekimleri ve Yaşlı Buharlı Lokomotif

Hereke Çekimleri ve Wilhelm Köşkü

Gebze-Eskihisar Çekimleri ve Taş Viyadük Ayakları

Katkılar, Destekler ve Teşekkür

Destek ve İşbirliği

Savaş Karakaş ve Tanışmamız

Ülkemizde çekimi yapılmakta olan Berlin-Bağdat Demiryolu Belgeseli’nin İzmit ayağına ait çekimler 09/10/2001 Salı günü, saat 10:30 ile 18:00 arasında İzmit ve çevresinde gerçekleştirilmiştir. Bu belgeselin çekimlerinde naçizane benim katılarım olmuştur. Saygıdeğer sorumlu direktör yönetmen Mr. Christian Schdilowski, belgeselin bir kopyasının tarafıma iletileceğini belirtmiştir. Yaşadığı şehir İzmit ve doğup büyüdüğüm belde Derince için az da olsa kalıcı bir şeyleri geriden gelecek nesillere bırakabilme şansı yakalamam benim için büyük bir mutluluk olmuştur. Keşke kendi ülkemizden kendi insanlarımız benzer belgeselleri çekebilseler.

Belgesel filminin çekimine taraf olmam ve İzmit ve çevresinin belgesele aktarılmasında destek sağlamam tamamı ile tesadüf sonucu olmuştur. Uzun süredir üzerinde çalıştığım Derince’nin Geçmişi ve bu kapsamda, araştırmalarıma konu olan İzmit’in Geçmişi, Osmanlı Demiryolları’nın Öyküleri (çalışmalarımızın ayrıntılarını görmek için lütfen Fransız dostum Jean Patrick Charrey ve diğer dört Türk dostumun katkıları ile oluşturulan sitemizi ziyaret ediniz: http://www.trainweb.org/demiryolu) ve İzmit’in ve çevre yerleşim birimlerinin Görüntülenmesi çalışmalarım esnasında Ağustos ayı başlarında Internet’te Sn. Savaş Karakaş ile tanışmam sayesinde olmuştur. Internet’teki tanışmamız ve temasımızı kesmeden devam ettirmemiz sayesinde dostluğumuz gelişmiş ve bu işbirliği olanağını yaratmıştır.

Internet olanagi olanlar ve kullanmasini bilenler icin uzaklari yakinlastirmasi ve ulaşılmaz olanları ulaşılabilir hale getirmesi açısından çağımızın en inanılmaz olanaklarını sunmaktadır. Mesafeler uzak, insanlar birbirlerinden farklı yerlerde olsalarda, aynı amaç ve çabaları sürdürenler bir şekilde buluşabilmekte ve çabalarını ortak zeminlerde sürdürebilmektedir. Savaş Karakaş ile olan dostluğumuz Almanya Berlin’de yaşayan film yönetmeni Mr. Christian Schidlowski ve asistani Ms. Barbara Rybol ile tanışma ve birlikte çalışabilme olanağını bana sunmutştur.

Üzerinde çalışmaları sürdürdüğüm sitelerimi ziyaret edip görüntüleri izleyebilir ve diğer sitelerde yer alan bilgileri inceleyebilirsiniz;

http://www.community,webshots.com/erkankiraz,

http://www.community,webshots.com/erkankirazi,

http://www.community,webshots.com/erkankiraz2,

http://www.community,webshots.com/erkankirazz3,

http://www.trainweb.org/demiryolu,

http://groups.yahoo.com/group/bilgisayarveinternetguvenlik ve

http://www.virtualtourist.com/erkankiraz.

Savaş Karakaş Kimdir ve Neler Yapmaktadır

Sn. Savaş Karakaş, daha önceleri çeşitli ulusal televizyon kanallarında programlar yapmış tanınan bir kişidir. Örneğin her izleyicinin kolaylıkla anımsayacağı programı, TRT’deki Sabah Şekerleri gibi. Ancak Sn. Savaş Karakaş, son yıllarda başka özellikleri ile öz yüze çıkmış bir kişiliktir. Ülkemizde Cine 5, Show TV, NTV, TV8'de ve Avustralya SBS TV'de yayınlanan Çanakkale Savaşı ve batıkları üzerine yaptığı Derinlerdeki Tarih: Gelibolu belgeseli ile ülkemizde belgesel filmlerin çekilmesi ve araştırmacı yapısı ile tanınmıştır. Derinlerdeki Tarih belgeselinin ayrıntılarını görmek için lütfen Savaş Karakaş’ın Web Side’sini ziyaret ediniz: http://www.iit.edu/~agunsal/canakkale/depth/depth.html.

Sn. Savaş Karakaş, Berlin-Bağdat Demiryolu isimli bir belgesel dizi çekileceğini ve bu projeye Türkiye için yapım ve araştırma desteği vereceğini, belgeselin İzmit ayağı için işbirliği yapabileceğimizi ifade etmişti. Elimdeki konuyla ilgili tüm bilgi ve belgelerden faydalanmak istediklerini, bu projeye katkı sağlayacağını düşündüğüm herkesle de çalışmaya, fikir almaya açık olduklarını ifade etmişti. Ağustos ayında başlayan yazışmalarımız 9 Ekim 2001 günü İzmit ve çevresinde yapmış olduğumuz çekimler ile gerçekleşmiş ve işbirliğimiz diğer projelerinde de sürecektir.

Berlin-Bağdat Demiryolu Belgeseli

Belgesel Alman NDR kanalı için iki bölüm olarak çekilmektedir. Yapımcı-Yönetmen Mr. Peter Bardehle, ayrıntılı bilgi için Web sitelerini ziyaret edebilirsiniz: http://www.vidicom-tv.com Belgeselin 1. Bölümü Osmanlı-Alman ittifakı, 1. Dünya Savaşı, Çanakkale Cephesi ve ağırlıklı olarak Berlin-Bağdat trenyolu üzerine kuruludur. 2. Bölümde Goeben ve Breslau gemilerinin Türkiye'ye gelişleri ve bu gemilerin akıbetleriyle Yavuz'un yasam öyküsü üzerine kurulacaktır. Kısaca filmin amacı karada ve denizde Türk-Alman ittifakının izlerini sürmek olacaktır.

Böyle bir belgesel çekilmeye kalkıldığı zamanda bölgemiz özellikle İzmit ve çevresi atlanmadan geçilemez. Demiryolu, Derince Limanı, İzmit Tersabesi, Yavuz’un akibetinin İzmit’te çizilmesi ve daha nice tarihi olaylar ve nesneler şehrimizde düğümlenmektedir.

Alman çekim ekibi 6 Ekim 2001 Cumartesi gününden itibaren Türkiye' de olacaktı. İzmit ayağı çekimleri için 9 Ekim 2001 Salı günü 11:00-15:00 arası olarak programlanmıştı. Herşey önceden belirlenen programa göre başlayıp öylece gelişti ve tam istenilen ve benim de arzu ettiğim şekilde sonuçlanmıştır.

İzmit ayağı çekimlerinin ayrıntıları şöyledir; Haydarpaşa Garı’ndan 08:55’de hareket eden Toros Ekspresi’nde bulunan ve tren ile Anadolu’ya seyahat eden, bir grup Alman Demiryolu Hayranları ile çekim ekibinden senarist ve yapımcı Sn. Christian Schdlowski ile yardımcısı Sn. Barbara Rybol, Haydarpaşa Gar’ından İzmit’e hareket edecekler ve tren içersinde çekimler yapılıp söyleşiler gerçekleştirecek ve İzmit Tren İstasyonu’nda saat 11:00’de Sn. Savaş Karakaş ve bizimle buluşacaklardı. Tam saatine İzmit Garı’nda buluştuk.

Biz Sn. Savaş Karakaş ile İzmit Batı Çıkış Gişeleri’nde saat 10:00’da buluşup İzmit Tren İstasyonu’na hareket ettik. Sn. Savaş Karakaş ve Alman NDR TV çekim ekibine İzmit ve çevresinde ben ve destek ekibim haline gelen sevgili eşim Hanife ve saygıdeğer kayınpederim Ali Osman Aykan birlikte destek sağlayacaktık. Gebze ve Eskihisar çevresinde ise, Gebze Gazetesi’nden Sn. İzmail Kahraman destek sağlayacaktı. (Bilgi için lütfen Gebze Gazetesi sitesini ziyaret edin; www.gebzegazetesi.com).

Ben ve Ekibim

Film ekibine yapacağım destek için 41. Hafta (08/10/2001-12/10/2001) için yıllık izin almıştım. Eşimde 09/10/2001-10/10/2001 günleri için izin almış. Kayınpederim Ali Osman Aykan Bey’de Salı günü için izin almış. Böylece gönüllü bir ekip oluşmuş oldu. Film çekimlerini eşim Hanife, sayısal görüntüleri ise Ali Osman bey yapacaktı. Belge ve kitapları arabanın bagajına doldurmuştuk. Evden çıkmadan önce Savaş Karakaş’ı aradık telefonla, Hereke cıvarlarında olduğunu söyledi. Ancak evden çıkıp tam arabaya binerken bu kez o bizi aradı ve İzmit’e ulaştığını ifade etti.

Biz İzmit’te oturduğumuz halde o bizden hızlı davranmıştı. Ama hızına da diyecek yoktu yani. Adeta uçarak gelmişti Hereke’den izmit’e. Bir gün önceki iletisinde arabası ile ilgili bazı ayrıntılı bilgiler vermiş, bir birimizi tanımamızı kolaylaştırması açısından.

Siyah renkli 4x4 çeker Subaru marka bir cip kullanmaktaydı. Plakası da doğal olarak SK idi. Yani Savaş Karakaş. Buluşmamızda kendimi ve oluşan gönüllü ekibimi tanıtınca duyduklarına inanamadı. Tam donanımlı ve gönüllü bir aile ekibi. Bence dedi, sizin aile belgeselini çeksem daha karlı olacak gibi geliyor bana. Herhalde içinden ne garip bir aile diye düşünmüştür. Bagajda beraberimde gerekebilir diye getirdiğim kitapları ve fotokopi çoğaltmalarını görünce, inanmıyorum siz gizli kalmış bir belgesel olmuşunuz dedi. Sizinle işbirliği yapacağım ve böylesi bir ekiple çalışacağım için mutluyum dedi.

İzmit Çekimleri ve Kapanönü’ndeki Köfteci Memduh

İzmit Eski Garı ve çevresinde çekimleri gerçekleştirdik. Ardından Gayret Gemi Müzesi’nde çekimler yaptık. Öğle yemeği arasında yemeklerimizi Kapanönü’nde bulunan sevgili dostlarım sayın İlhan & Osman Aytuar’ların sahibi bulundukları Köfteci Memduh’da yedik. Yemek sonrası, şehir içinden geçen eski demiryolu hattı, Foto Atmaca ve Saat Kulesi ve Kasr-ı Hümayun çevresinde gerçekleştirdik.

İzmit’te gerçekleşen çekimler İzmit’imiz için kanımca sonraki nesillere ışık tutacak bir belgeseldir. Belgesel tamamlandığında NDR TV Channel belgeselin bir kopyasını tarafıma iletecektir. Umarım böyle bir olay İzmit’imizin belgeselini çekecek olan diğer özel girişimciler için başlangıç noktasını oluşturmuş olur.

Derince Çekimleri ve Yaşlı Buharlı Lokomotif

Öğleden sonra, benim için ayrı bir anlamı olan Derince’deki çekimleri gerçekleştirmek için İstasyon Caddesi en güney ucuna arabalarımızı park edip, programımızı gözden geçirdik. Derince çekimlerimizi Eski Derince İstasyon Binası, çevrede yer alan Eklenti Binalar, Hatlar ve Travers Fabrikasında bulunan tarihi Buharlı Lokomotif ve çevresinde gerçekleştirdik. Derince çekimlerine oldukça fazla zaman ayrılmış oldu.

Doğduğum ve yetiştiğim ilçe Derince için geriye belgesellerde adı geçen bir katkı sağlama fırsatı yakalamıştım. Bu konuda özellikle Sayın Savaş Karakaş ile yönetmen Christian Schdlowski ve yardımcısı Barbara Rybol’da müteşekkirim.

Derince çekimleri oldukça rahat bir ortamda gerçekleşti. Bizi tanıyıp etrafımızı sarmalayan insan kalabalığı ile uğraşma derdimiz olmadı. Ancak işçi lojmanları civarında görüntüleme yaparken Savaş Karakaş’ı tanıyıp gelen kişilerin sayısı artmaya başladı. Her ne kadar Travers Fabrikası alanı içersinde kalan eski buharlı lokomotifi görüntülerken, Savaş Karakaş’ın hayran sayısı gittikçe artmasına rağmen, hayranları çekime engel teşkil edebilecek her hangi bir harekette bulunmadılar. Bizlere kolaylık sağlayan yetkililere ve Sayın Savaş Karakaş’ın hayranlarına müteşekkirim.

Hereke Çekimleri ve Wilhelm Köşkü

Derince sonrası çekimler Hereke istasyon binasında idi. Hereke’de Eski İstasyon Binası halen kullanımda olduğu için buradaki çekimlere ilave ayrıntılar eklendi. Çevrede yer alan Eklenti Binalar ve Demir Su Sarnıcı görüntülere girdi. Bunlara ilave olarak sahilde yer alan Wilhelm II Köşkü’nün iç mekanların çekimleri yapıldı.

Wilhelm Köşkü için özel izin aldık. Köşk genel bir restorasyon altındaydı ama iç mekanlarda çekim izni almamız inanılmaz bir mucize idi bizim için. Köşkün içersinde adeta 1890lı yılları yaşadık. Müze Müdürü’nün aktardığına göre İpek Halı dokuma Fabrikası dünya çapında ün salıp çeşitli ülkelerden ödüller almış ve Hereke’nin dünyaca ünlü halılarını bizzat yerinde görmek için Alman Keiser’i Wilhelm II Hereke’yi bu amaçla ziyaeret etmiş.

Keiser’in ziyareti için İstanbul’da iki haftada hazırlanan köşkün malzemeleri denizyolu ile Hereke’ye taşınıp köşk bir hafta içersinde yaptırılmış. Yapımda hiç çivi kullanılmamış. Isınma için dünyada sadece üç adet olan üzeri çini kaplı bir soba kullanılmaktaymış. Ana salonun ortasında sedef kakmalı iki katlı bir sehpa bulunmaktadır. Kuzey duvarı etrafında sıralanan koltuklar ve güney duvarı etrafında ise pencere ve camın önünde tarihi bir albüm yer almaktadır.

Salondan ikinci bir odaya geçilmektedir. Bu odanın tavanı kubbe şeklinde yapılmış ve tamamı ile motifler ile süslenmiş. Duvarların bir kısmı sanki duvar kağıdını andıran üzerleri motiflerle süslü bezlerle kaplıdır. Hele WC ve Lavabo kısmı görülmeye değer kısımlardı. Kuzey tarafta kalan ayrı bina tamamı ile boştu ve ayrıntılı bir restorasyon altındaydı.

Gebze-Eskihisar Çekimleri ve Taş Viyadük Ayakları

En son durağımız Gebze-Eskihisar’da bulunan Taş Viyadük Ayakları’ydı. Sn. Savaş Karakaş’ın ifadelerine göre, Çanakkale Savaşları esnasında saldırıya uğrayan Taş Viyadük’ten geriye kalan taş ayaklarının görüntülerini aldık. Bize Gebze Gazetesi Sahibi Sn. İsmail Kahraman’da eşlik etti. Çekim öncesi, Sn. İsmail Kahraman bizi ofisinde kabul etti. Elinde bulunan değerli bilgi ve belgeleri çekim ekibi ile paylaşıp belgesele katkıda bulundu.

Katkılar, Destekler ve Teşekkür

Berlin-Bağdat Demiryolu belgeselinin İzmit ve çevresi ayağının çekiminde bizlere destek olup her türlü kolaylığı sağlayan, bilgi ve isimleri aşağıda yer alan kişi ve kurumlara Saygıdeğer Mr. Christian Schdilowski ve asistanı Ms. Barbara Rybol ve saygıdeğer sayın Savaş Karakaş ve kendi adıma teşekkürlerimizi ifade etmeyi bir borç biliriz;

-İzmit Gar Müdürlüğü,

-Gayret Gemiz Müzesi Komutanlığı ve bize çekim iznini veren Sn. Bn. Rıfat Tahmas,

-Derince İstasyon Müdürlüğü,

-Derince Travers Fabrikası Müdürlüğü,

-Hereke İstasyon Şefliği,

-Hereke Wilhelm Keiser Köşkü Müze Müdürlüğü,

-Gebze Gazetesi sahibi ve yazı işleri müdürü Sn. İsmail Kahraman,

-Sevgili Eşim Hanife Kiraz ve

-Saygıdeğer kayınpederim Ali Osman Aykan

Destek ve İşbirliği

Sn. Savaş Karakaş Türkiye’de belge ve veriler konusunda İstanbul Beyoğlu’nda bulunan Denizler Kitapevi sahibi Sn. Turgay Erol ve üniversite çevresinden olan Prof. Dr. Murat Özyüksel ile çalışmaktadır. Diğer taraftan Alman NDR TV Channel ise Alman Araştırmacı yazar Sn. Manfred Pohl ile çalışmaktadır. Sn. Savaş Karakaş ile yapımını gerçekleştireceği Yavuz (Goeben) ve Dumlupınar belgeselleri alanlarında ilişkilerimiz ve işbirliğimiz devam edecektir. Alman ekiple de Türkiye’yi ilgilendiren konularda bilgi ve belge sağlama alanlarında Sn. Savaş Karakaş aracılığı ile ilişkilerimiz devam edecektir.

Böylesine güzel beraberliklere ve işbirliği olanaklarına üzerinde çalıştığım, Derince’nin Geçmişi deneme çalışmam için Internet’te yaptığım araştırmalar ve yazışmalar sayesinde kavuşmuş oldum. Benzer dostlukları, İstanbul’dan Saygıdeğer Marina Baumesiter Karaca, Mehmet Toluay ve Sevim Gökyıldız, Ankara’dan sayın Mustafa Tuncel, İngiltere’den saygıdeğer Saime Timms ve Greg Martin, Almanya’dan saygıdeğer Rudi Heinrich, Fransa’dan sevgili dostum Jean Patrcik Charrey ve İsrail’den saygıdeğer Prof. Sheffy Ygal, ABD’den sayın David Landowne ile de kurdum. Internet üzerinden dostluklarımız ve birbirimize desteklerimiz sürmektedir.

Buraya ilave ettiğim görüntüler ¼ oranında küçültülmüştür. Özgün olanları http://www.community.webshots.com/user/erkankirazi3

isimli Web sayfamdadır.

Resimleri ¼ oranında küçültmek zorunda kaldım, Word Kelime İşlemcisi bu tür resim ve grafik ilavelerini taşımada oldukça zorlanmaktadır.

http://www.community.webshots.com/user/erkankiraz

http://www.community.webshots.com/user/erkankirazi

http://www.community.webshots.com/user/erkankirazi2

http://www.community.webshots.com/user/erkankirazi3

http://www.virtualtourist.com/erkankiraz

http://www.trainweb.org/demiryolu

http://groups.yahoo.com/group/bilgisayarveinternetguvenlik

erkankiraz@yahoo.com 10/10/01

Bu yazı ancak kaleme alanın izni alınarak tekrar yayınlanabilir yada dağıtılabilir.

This study may be re-copied or re-distributed only with prior consent of its Author.

Prepared By Erkan Kiraz erkankiraz@yahoo.com on 10/10/01.